Şakül Nedir

ŞAKÜL NEDİR ?
Ucunda konik
şekilde bir ağırlık bağlı uzunca bir ipten oluşan düzeneğe şakül ya da çekül
adı verilir. Özellikle inşaat sektöründe yaygın bir kullanım alanı bulunan
şakül, dikey yüzeylerin yer küreye tam olarak dik bir doğrultuda yapılabilmesi
için vazgeçilmez bir alettir.
Şakül ipi olarak
adlandırılan ipin ucundaki konik ağırlık adeta bir topacı andırır ve çoğunlukla
kurşun malzemeden imal edilir.
Teknolojinin gelişmesi,
tarihin hemen hemen her döneminde kullanılan şakülleri çok fazla değiştiremese
de günümüzde lazerli şaküller gibi çeşitler piyasada kolaylıkla
bulunabilmektedir.
Şakül kullanımıda yapısı gibi basittir. Yüksek
bir noktadan şakül ipi olarak kullanılan ip, ucundaki ağırlık sayesinde aşağı
doğru bırakılır. Salınımı durduğunda şakülün kurulumu da tamamlanır. Artık
kullanıma hazır, yerçekimi doğrultusunda tam olarak düz bir doğru
bulunmaktadır. Özellikle inşaat sektöründe yaygın kullanılan şakül, örneğin bir
duvar düz bir şekilde örülmek istendiğinde; örülecek duvarın en yüksek
noktasından (genellikle tavan betonundan aşağı taban betonuna kadar) aşağı
doğru sarkıtılır. Yer çekimi sebebiyle şakül ipine bağlı olan ağırlık dünyanın
merkezine doğru yönelecektir. Ağırlık, bağlı olduğu ipi dikey düzlemde dosdoğru
bir şekilde tutacağından, duvar tuğlaları örülürken tuğlaların aynı yönlerinin
şakül ipine teğet bir şekilde konulması duvarın düz ve tam bir diklikte
olmasını sağlayacaktır.
Şakül’ün bir diğer yaygın kullanım alanı da
haritacılıktır. Engebeli arazilerde yapılan ölçüm işlemlerinde kullanılan
silindirik yapıdaki jalonlar yardımıyla doğrultuların veya yüksekliklerin
belirlenmesinde oldukça işe yarar.
Yine özellikle büyük ölçekli fabrika ve benzeri iş yerlerinde çeşitli makina veya sistemlerin (örneğin; endüstriyel bir asansörün, büyük bir makina veya cihazın yerleştirileceği ayakların) yerleştirilme işlemlerinde düşey düzlemde dikliğin sağlanabilmesi için gerekli olmaktadır.
Kullanımı çok eski tarihlere kadar uzanan şakülün duvarcı ustaları tarafından kurulan mason derneklerinin sembolü olarak kullanılması da yine bu aletin duvar ustaları ile özdeşleşmiş olmasından ileri gelmektedir.
Aslında su terazileri ile aynı işe yaramalarına rağmen şaküllerin kullanıldığı alanların daha uzun mesafeleri kapsaması ve su terazilerinin boyutlarının bu alanlara göre ufak kalması sebebiyle birbirlerinden ayrılmaktadırlar.